De plaats van algemene voorwaarden in het Burgerlijk Wetboek
De wet biedt in Afdeling 6.5.3. van het Burgerlijk Wetboek (BW) de wettelijke regeling voor algemene voorwaarden.
Artikel 6:232 BW bepaalt: “Een wederpartij is ook dan aan de algemene voorwaarden gebonden als bij het sluiten van de overeenkomst de gebruiker begreep of moest begrijpen dat zij de inhoud daarvan niet kende.”
Dit artikel geeft het belangrijkste kenmerk van algemene voorwaarden weer; ze zijn ook van toepassing zonder dat de wederpartij de algemene voorwaarden heeft gelezen en met de inhoud expliciet akkoord is gegaan. Maar wat is volgens de wet nu precies een algemene voorwaarden?
Definitie algemene voorwaarden en kernbedingen
De wet legt in artikel 6:231 BW de definitie vast van algemene voorwaarden:
“Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestatie aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd”.
Een beding dat de kern van de prestatie aangeeft (een kernbeding) voldoet dus niet aan deze definitie en is dus geen algemene voorwaarden. De wederpartij is in het licht van art. 6:232 BW dan ook niet aan een dergelijk beding gebonden als zij daarmee niet expliciet akkoord is gegaan. Zijn kernbedingen wel opgenomen in algemene voorwaarden, dan zijn ze ongeldig. Kernbedingen hoort men dus expliciet overeen te komen, zoals in een offerte of in een contract.
Wat zijn nu eigenlijk kernbedingen? Een kernbeding wordt gedefinieerd als een beding dat van zo wezenlijke betekenis is dat de overeenkomst zonder dit beding niet tot stand zou zijn gekomen of zonder dit beding niet van wilsovereenstemming omtrent het wezen van de overeenkomst sprake zou zijn. Als voorbeelden van kernbedingen worden in de parlementaire geschiedenis onder meer genoemd, de door de wederpartij te betalen prijs, de hoeveelheid, het gewicht of de kwaliteit van verkochte soortzaken, de omvang van de dekking bij de verzekeringsovereenkomst en de reisduur bij een reisovereenkomst.
Onredelijk bezwarende bedingen
Niet alleen kernbedingen mogen geen onderdeel zijn van algemene voorwaarden, maar ook voor zogenoemde onredelijk bezwarende bedingen moet men oppassen. Artikel 6:233 BW bepaalt onder meer:
“Een beding in algemene voorwaarden is vernietigbaar indien het, gelet op de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden zijn tot stand gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval, onredelijk bezwarend is voor de wederpartij”. Een vernietigd beding in algemene voorwaarden is ongeldig en maakt daarom geen deel uit van de overeenkomst.
Is de wederpartij een consument dan dient de opsteller van de algemene voorwaarden in het bijzonder rekening te houden met artikel 6:236 BW (zwarte lijst) en artikel 6:237 BW (grijze lijst). De zwarte lijst bestaat uit 14 bedingen waarvan de strekking zonder meer onredelijk bezwarend is. Deze bedingen zijn dus vernietigbaar. De grijze lijst bestaat eveneens uit 14 bedingen waarvan de strekking vermoed wordt onredelijk bezwarend te zijn. Deze bedingen zijn niet zonder meer vernietigbaar; de gebruiker van de algemene voorwaarden wordt de mogelijkheid geboden aan te tonen dat het onder de specifieke omstandigheden gerechtvaardigd is de bedingen te hanteren. Slaagt de gebruiker hierin niet, dan zijn ook de bedingen in de grijze lijst vernietigbaar.
Uw algemene voorwaarden door ons laten opstellen
Het opstellen van professionele algemene voorwaarden is dus werk voor juridische specialisten; er zijn immers tal van zaken waarmee rekening moet worden gehouden. Zonder juridische kennis is het lastig te bepalen wat redelijke en dus onaantastbare bedingen in algemene voorwaarden zijn. Bovendien weet een leek doorgaans niet welke bepalingen allemaal van belang zijn om in algemene voorwaarden op te nemen. Doordat wij ons specifiek hebben gespecialiseerd in het opstellen van algemene voorwaarden, kunnen we de optimale maatwerk algemene voorwaarden voor u opstellen. Klik hier voor de hoofdpagina voor de mogelijkheden. We zijn u graag van dienst.